Sống ở chung cư có được nuôi thú cưng không?

SỐNG Ở CHUNG CƯ CÓ ĐƯỢC NUÔI THÚ CƯNG KHÔNG

Nuôi thú cưng như chó, mèo đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của nhiều người, mang lại niềm vui, sự đồng hành và cảm giác ấm cúng trong gia đình. Tuy nhiên, khi sống tại chung cư – nơi có không gian sống chung và mật độ cư dân cao – việc nuôi thú cưng lại trở thành vấn đề gây tranh cãi. Không ít người thắc mắc: Liệu sống ở chung cư có được phép nuôi thú cưng hay không? Câu trả lời không hoàn toàn đơn giản, vì còn phụ thuộc vào quy định nội bộ của từng tòa nhà, pháp luật hiện hành, cũng như ý thức và hành vi của người nuôi đối với cộng đồng xung quanh. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các quy định liên quan, quyền và trách nhiệm của cư dân khi muốn nuôi thú cưng trong khu chung cư.

I. Khái niệm thú cưng trong chung cư

1. Định nghĩa thú cưng trong chung cư

• Thú cưng là các động vật được nuôi trong căn hộ hoặc khu vực sinh hoạt của tòa nhà chung cư với mục đích làm bạn, giải trí hoặc chăm sóc sức khỏe tinh thần cho cư dân.

• Đây là những động vật có tính cách thân thiện, dễ gần, không gây hại cho con người và môi trường xung quanh.

2. Loại thú cưng phổ biến

• Các loại thú cưng thường được phép nuôi trong chung cư bao gồm: Chó nhỏ và mèo, chim cảnh, cá cảnh, các động vật nhỏ khác như thỏ, hamster, sóc, nhím, vẹt nhỏ…

• Các loại động vật có kích thước lớn hoặc có tính hung dữ thường bị hạn chế hoặc cấm nuôi trong chung cư.

3. Đặc điểm của thú cưng trong chung cư

• Kích thước nhỏ, dễ chăm sóc phù hợp với không gian sống giới hạn.

• Không gây nguy hiểm hoặc ảnh hưởng xấu đến cư dân khác và hệ thống hạ tầng chung cư.

• Được nuôi trong phạm vi căn hộ hoặc khu vực được phép, không được phép thả rông hoặc gây phiền toái trong các khu vực chung.

4. Phân biệt thú cưng với vật nuôi khác

• Thú cưng: Được nuôi để phục vụ mục đích bầu bạn, giải trí, chăm sóc tinh thần, có sự quan tâm đặc biệt của chủ nhân.

• Vật nuôi thông thường hoặc gia súc, gia cầm: Thường không được phép nuôi trong chung cư do ảnh hưởng đến vệ sinh và trật tự, ví dụ như heo, gà, vịt, bò, dê…

5. Ý nghĩa của việc nuôi thú cưng trong chung cư

• Giúp giảm stress, tăng sự gắn kết cộng đồng cư dân.

• Tạo cảm giác an toàn, vui vẻ và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người ở chung cư.

• Tuy nhiên, việc nuôi thú cưng phải đi kèm với trách nhiệm bảo đảm an toàn, vệ sinh và tôn trọng cư dân xung quanh.

II. Pháp luật hiện hành về việc nuôi thú cưng trong chung cư

1. Luật Nhà ở 2014

• Luật Nhà ở 2014 là văn bản luật cơ bản điều chỉnh các vấn đề liên quan đến quyền, nghĩa vụ của cư dân trong nhà chung cư, trong đó quy định rằng cư dân phải tuân thủ nội quy quản lý, vận hành nhà chung cư do chủ đầu tư và ban quản trị ban hành.

• Luật không quy định trực tiếp việc cấm hay cho phép nuôi thú cưng trong căn hộ chung cư mà giao cho các bên liên quan (chủ đầu tư, ban quản trị chung cư) quy định cụ thể trong nội quy, quy chế quản lý chung cư.

• Cụ thể, khoản 3, Điều 109 Luật Nhà ở quy định cư dân có quyền và nghĩa vụ tuân thủ các quy định về quản lý vận hành nhà chung cư.

2. Luật Chăn nuôi 2018

• Luật Chăn nuôi 2018 có các quy định về việc nuôi, chăm sóc, bảo vệ vật nuôi nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

• Luật quy định các điều kiện nuôi vật nuôi phải bảo đảm không gây ô nhiễm, không ảnh hưởng đến cộng đồng dân cư xung quanh.

• Tuy nhiên, Luật không có quy định riêng biệt cho việc nuôi thú cưng trong chung cư, do đó cần phối hợp với các quy định quản lý nhà chung cư để thực hiện.

3. Nghị định và văn bản hướng dẫn liên quan

• Nghị định số 90/2017/NĐ-CP về quản lý vật nuôi quy định chi tiết một số biện pháp quản lý vật nuôi, trong đó có các yêu cầu về phòng chống dịch bệnh, vệ sinh môi trường.

• Các văn bản này đặt ra các nguyên tắc cơ bản để đảm bảo việc nuôi vật nuôi, bao gồm thú cưng, không gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, môi trường và an toàn cộng đồng.

4. Nội quy, quy chế quản lý chung cư

• Theo quy định tại khoản 3, Điều 8 Nghị định 99/2015/NĐ-CP về quản lý, sử dụng nhà chung cư, các bên liên quan phải xây dựng, ban hành nội quy, quy chế quản lý vận hành nhà chung cư.

• Nội quy này thường có quy định về việc nuôi thú cưng trong tòa nhà, bao gồm: Có cho phép nuôi hay không, các điều kiện nuôi (loại vật nuôi, kích thước, số lượng), trách nhiệm của cư dân trong việc giữ vệ sinh, phòng chống dịch bệnh, đảm bảo an toàn cho cộng đồng cư dân.

• Việc cư dân vi phạm nội quy có thể bị xử lý theo quy định, thậm chí bị yêu cầu ngừng nuôi hoặc bồi thường thiệt hại.

III. Quy định nội bộ của chung cư về việc nuôi thú cưng

1. Vai trò của quy định nội bộ chung cư

• Quy định nội bộ chung cư (bao gồm nội quy, quy chế quản lý và vận hành tòa nhà) là các văn bản do chủ đầu tư, ban quản trị hoặc ban quản lý tòa nhà xây dựng và ban hành, nhằm điều chỉnh cụ thể các vấn đề liên quan đến sinh hoạt, an toàn, vệ sinh và quyền lợi của cư dân.

• Đây là căn cứ pháp lý quan trọng, trực tiếp điều chỉnh việc nuôi thú cưng trong chung cư, vì pháp luật chung thường chưa có quy định chi tiết về vấn đề này.

• Quy định nội bộ phải tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành và được cư dân thông qua hoặc được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

2. Nội dung thường có trong quy định về nuôi thú cưng

a) Quy định về việc cho phép hoặc cấm nuôi thú cưng

• Một số chung cư cho phép cư dân nuôi thú cưng, nhưng giới hạn loại, kích thước, số lượng, ví dụ: Chỉ được nuôi chó, mèo nhỏ dưới 10kg. Cấm nuôi thú cưng có kích thước lớn, gây nguy hiểm như chó dữ, chó cảnh bảo vệ hung dữ. Không cho phép nuôi các loại vật nuôi có thể gây ô nhiễm, nguy cơ truyền bệnh cao.

• Một số chung cư cấm hoàn toàn việc nuôi thú cưng trong căn hộ do lý do an toàn, vệ sinh hoặc tránh tranh chấp giữa các cư dân.

b) Quy định về đăng ký, quản lý thú cưng

• Cư dân phải đăng ký thông tin thú cưng tại ban quản lý tòa nhà, bao gồm: Loại thú cưng, trọng lượng, màu sắc. Giấy tờ chứng nhận tiêm phòng, chăm sóc sức khỏe.

• Ban quản lý có trách nhiệm giám sát, kiểm tra việc nuôi thú cưng, xử lý các trường hợp vi phạm.

c) Quy định về vệ sinh và an toàn

• Thú cưng phải được chăm sóc, nuôi nhốt trong phạm vi căn hộ.

• Cư dân có trách nhiệm dọn dẹp vệ sinh, xử lý phân, nước tiểu của thú cưng ngay tại chỗ.

• Không để thú cưng gây ồn ào, chạy nhảy, hoặc làm ảnh hưởng đến các căn hộ khác.

• Không để thú cưng chạy ra khu vực công cộng, hành lang, thang máy mà không có sự kiểm soát.

d) Quy định về xử lý vi phạm

• Vi phạm quy định nuôi thú cưng có thể bị nhắc nhở, xử phạt theo quy chế.

• Trường hợp nghiêm trọng có thể bị yêu cầu ngừng nuôi hoặc bồi thường thiệt hại.

• Ban quản lý có thể thu hồi quyền nuôi nếu vi phạm nhiều lần hoặc gây ảnh hưởng lớn đến cộng đồng.

3. Thủ tục và trách nhiệm khi nuôi thú cưng trong chung cư

• Cư dân phải tuân thủ các quy định của ban quản lý.

• Tham gia các buổi họp cư dân để thảo luận, đề xuất quy định về thú cưng nếu có nhu cầu.

• Đảm bảo vật nuôi được tiêm phòng đầy đủ, không mắc bệnh truyền nhiễm.

• Có trách nhiệm giải quyết các khiếu nại liên quan đến vật nuôi của mình.

4. Ví dụ thực tế về quy định nội bộ

• Một số chung cư quy định cư dân phải đăng ký thú cưng, nộp phí quản lý thú cưng hàng tháng.

• Một số chung cư bố trí khu vực riêng ngoài tòa nhà để nuôi hoặc vui chơi cho thú cưng.

• Có chung cư quy định rõ “không nuôi thú cưng trong căn hộ”, vi phạm sẽ bị xử phạt và yêu cầu dọn thú cưng khỏi khuôn viên.

5. Tầm quan trọng của quy định nội bộ

• Giúp cân bằng quyền lợi giữa những người yêu thú cưng và những cư dân không muốn bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn, mùi hôi hoặc nguy cơ mất an toàn.

• Nâng cao chất lượng cuộc sống, giữ gìn trật tự, vệ sinh chung cư.

• Hạn chế tranh chấp, mâu thuẫn giữa cư dân do vật nuôi gây ra.

• Tạo môi trường sống văn minh, thân thiện, phù hợp với các quy chuẩn xã hội.

IV. Điều kiện để được nuôi thú cưng trong chung cư

1. Tuân thủ quy định của Ban quản lý tòa nhà

• Người nuôi thú cưng phải đăng ký với Ban quản lý chung cư theo quy định.

• Chấp hành nghiêm túc các quy định, nội quy về việc nuôi thú cưng được ban hành bởi Ban quản lý, như: nơi nuôi, số lượng, loại thú cưng được phép…

• Tuân thủ mọi yêu cầu kiểm tra, giám sát của Ban quản lý.

2. Đảm bảo vệ sinh và an toàn

• Thú cưng phải được giữ vệ sinh sạch sẽ, tránh gây mùi hôi, ô nhiễm môi trường chung cư.

• Người nuôi có trách nhiệm dọn dẹp chất thải và xử lý đúng cách, tránh ảnh hưởng đến cư dân xung quanh.

• Đảm bảo thú cưng không làm ồn quá mức, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt chung.

• Không để thú cưng tiếp xúc trực tiếp hoặc gây nguy hiểm cho người khác, đặc biệt là trẻ nhỏ và người già.

3. Hạn chế số lượng và loại thú cưng

• Hạn chế số lượng thú cưng trong mỗi căn hộ theo quy định của chung cư (ví dụ tối đa 1-2 con/chung cư).

• Không được nuôi các loại thú cưng có kích thước lớn, hung dữ hoặc nguy hiểm theo quy định của Ban quản lý.

• Thú cưng phải được tiêm phòng đầy đủ, sức khỏe tốt để tránh truyền bệnh cho cư dân khác.

4. Khu vực sinh hoạt của thú cưng

• Thú cưng chỉ được nuôi trong phạm vi căn hộ, không được thả rông hoặc đi lại tự do trong các khu vực chung (hành lang, sân chơi, khu dịch vụ…).

• Nếu chung cư có khu vực dành riêng cho thú cưng, cư dân phải tuân thủ quy định về sử dụng khu vực này.

5. Chấp hành các quy định pháp luật liên quan

• Người nuôi phải tuân thủ các quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh đối với động vật.

• Có trách nhiệm phối hợp với Ban quản lý và chính quyền địa phương khi có yêu cầu kiểm tra, xử lý vi phạm.

V. Những khó khăn và rủi ro khi nuôi thú cưng ở chung cư

1. Khó khăn về không gian và môi trường sống

• Không gian hạn chế: Căn hộ chung cư thường có diện tích nhỏ, không gian hạn chế khiến thú cưng khó có đủ không gian vận động, ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý của chúng.

• Môi trường sống tập thể: Chung cư là môi trường sinh hoạt tập thể với nhiều cư dân khác nhau, dễ gây căng thẳng cho thú cưng do tiếng ồn, đông người, thang máy, hành lang.

• Thiếu không gian vui chơi: Không có sân vườn hay khu vực riêng cho thú cưng, khiến việc dắt chó đi dạo, vui chơi gặp nhiều khó khăn.

2. Khó khăn trong việc tuân thủ quy định nội bộ

• Hạn chế về loại và số lượng thú cưng: Nhiều chung cư quy định nghiêm ngặt về loại, trọng lượng hoặc số lượng thú cưng được phép nuôi, gây khó khăn cho những người muốn nuôi nhiều hoặc các loại thú cưng lớn.

• Thủ tục đăng ký và quản lý: Việc đăng ký thú cưng với ban quản lý, kiểm tra tiêm phòng, bảo đảm vệ sinh thường xuyên đôi khi gây phiền phức, mất thời gian.

• Ràng buộc về trách nhiệm: Chủ nuôi phải chịu trách nhiệm với mọi hành vi của thú cưng, từ tiếng ồn, mùi hôi đến việc gây hại cho cư dân khác.

3. Rủi ro gây mâu thuẫn, tranh chấp với hàng xóm

• Tiếng ồn: Tiếng chó sủa, mèo kêu có thể làm phiền cư dân xung quanh, nhất là khi nuôi nhiều hoặc vào ban đêm.

• Vấn đề vệ sinh: Phân, nước tiểu thú cưng nếu không được dọn dẹp kịp thời có thể gây mất vệ sinh, ảnh hưởng đến môi trường sống chung.

• An toàn: Thú cưng có thể gây nguy hiểm cho trẻ em, người già hoặc người không quen, đặc biệt là các loại chó lớn hoặc hung dữ.

• Dị ứng: Một số người có thể bị dị ứng với lông thú cưng hoặc các tác nhân khác từ vật nuôi.

4. Rủi ro pháp lý và xử lý vi phạm

• Vi phạm nội quy chung cư: Nếu không tuân thủ quy định về nuôi thú cưng, cư dân có thể bị nhắc nhở, xử phạt hoặc buộc phải chấm dứt nuôi.

• Trách nhiệm bồi thường: Chủ nuôi phải bồi thường thiệt hại nếu thú cưng gây hại tài sản hoặc sức khỏe người khác.

• Khó khăn trong việc giải quyết tranh chấp: Tranh chấp giữa các cư dân về việc nuôi thú cưng thường khó giải quyết do có nhiều quan điểm, cảm nhận khác nhau về mức độ ảnh hưởng.

VI. Trường hợp không được phép nuôi thú cưng

1. Vi phạm quy định của Ban quản lý chung cư

• Nuôi thú cưng mà không đăng ký hoặc không được sự đồng ý của Ban quản lý tòa nhà.

• Nuôi số lượng vượt quá giới hạn cho phép.

• Nuôi loại thú cưng bị cấm theo quy chế quản lý chung cư (ví dụ: chó lớn, thú dữ, động vật hoang dã).

2. Gây ảnh hưởng xấu đến cư dân và môi trường sống chung

• Thú cưng gây tiếng ồn lớn, kéo dài làm ảnh hưởng đến sinh hoạt, giấc ngủ của cư dân khác.

• Gây mùi hôi, ô nhiễm môi trường, chất thải không được xử lý đúng cách.

• Làm mất an toàn cho cư dân, đặc biệt là trẻ nhỏ, người già hoặc những người dị ứng với thú nuôi.

• Gây ra các hành vi quấy rối, sợ hãi hoặc xung đột trong cộng đồng cư dân.

3. Vi phạm quy định pháp luật liên quan

• Nuôi thú cưng không tiêm phòng đầy đủ, gây nguy cơ bùng phát dịch bệnh truyền nhiễm.

• Nuôi các loại động vật nằm trong danh mục cấm hoặc phải có giấy phép đặc biệt theo quy định của pháp luật (ví dụ: động vật hoang dã, thú dữ).

4. Không tuân thủ yêu cầu bảo đảm vệ sinh, an toàn

• Người nuôi không chịu trách nhiệm dọn dẹp, vệ sinh chất thải thú cưng.

• Thả rông thú cưng trong khu vực chung cư, gây mất trật tự và an toàn.

• Không kiểm soát được hành vi của thú cưng, gây nguy hiểm cho người khác.