Thanh toán theo tiến độ hay thanh toán 1 lần có lợi hơn?

THANH TOÁN THEO TIẾN ĐỘ HAY THANH TOÁN MỘT LẦN CÓ LỢI HƠN 

Khi mua căn hộ, người mua thường được lựa chọn giữa hai hình thức thanh toán chính: thanh toán một lần (thanh toán 95–100% giá trị căn hộ ngay từ đầu) hoặc thanh toán theo tiến độ (chia làm nhiều đợt theo tiến trình xây dựng). Mỗi phương án đều có ưu điểm và hạn chế riêng, ảnh hưởng trực tiếp đến áp lực tài chính, ưu đãi từ chủ đầu tư và quyền lợi trong hợp đồng. Vậy nên chọn thanh toán theo tiến độ hay trả một lần sẽ lợi hơn? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn so sánh cụ thể giữa hai phương án, phân tích các yếu tố cần cân nhắc như chiết khấu, khả năng xoay vốn, rủi ro pháp lý… để bạn đưa ra quyết định phù hợp với kế hoạch tài chính cá nhân và mức độ an toàn mong muốn.

I. Thanh toán theo tiến độ

1. Ưu điểm của thanh toán theo tiến độ

• Giảm áp lực tài chính ban đầu: Việc thanh toán theo tiến độ giúp người mua không phải chuẩn bị một số tiền lớn ngay từ đầu, thường chỉ cần thanh toán khoảng 20-30% giá trị căn hộ khi ký hợp đồng. Phần còn lại sẽ được chia nhỏ và thanh toán theo các mốc dự án, giúp người mua dễ dàng sắp xếp tài chính và giảm áp lực về vốn.
• Phân bổ rủi ro hợp lý: Người mua có thể kiểm tra tiến độ thi công và chất lượng dự án trước mỗi đợt thanh toán. Nếu dự án bị chậm tiến độ hoặc có dấu hiệu sai phạm, người mua có thể chủ động trì hoãn thanh toán hoặc thương lượng lại với chủ đầu tư, hạn chế rủi ro mất tiền oan.
• Tận dụng thời gian tích lũy vốn: Số tiền chưa thanh toán có thể được dùng để đầu tư hoặc sử dụng vào các mục đích tài chính khác trong thời gian chờ đến các kỳ thanh toán tiếp theo, giúp tối ưu hiệu quả sử dụng vốn và giảm chi phí cơ hội.
• Hỗ trợ vay ngân hàng thuận lợi: Hình thức thanh toán theo tiến độ thường kết hợp với vay ngân hàng trả góp, phù hợp với người mua có nguồn tài chính hạn chế nhưng muốn sở hữu nhà sớm, trả dần trong thời gian dài mà không cần gánh nặng thanh toán lớn ngay từ đầu.

2. Nhược điểm của thanh toán theo tiến độ

• Chi phí tổng thể có thể tăng do lãi vay và phí phát sinh: Nếu người mua sử dụng vay ngân hàng để trả góp, chi phí lãi suất sẽ phát sinh theo thời gian, làm tổng số tiền phải chi trả cao hơn so với thanh toán một lần. Ngoài ra, một số dự án có thể phát sinh phí quản lý hoặc phí bảo trì theo từng giai đoạn.
• Áp lực phải thanh toán đúng hạn: Người mua phải tuân thủ nghiêm ngặt lịch thanh toán theo hợp đồng. Trễ hạn thanh toán có thể bị phạt, mất quyền ưu tiên nhận nhà hoặc thậm chí bị chủ đầu tư hủy hợp đồng, gây thiệt hại về tài chính và quyền lợi.
• Rủi ro dự án chậm tiến độ hoặc không bàn giao đúng hạn: Nếu dự án xây dựng kéo dài hoặc gặp các khó khăn về pháp lý, chủ đầu tư có thể không bàn giao nhà đúng thời hạn. Trong khi đó, người mua vẫn phải tiếp tục trả các khoản vay hoặc thanh toán theo tiến độ, dẫn đến áp lực tài chính kéo dài và tăng rủi ro.
• Khó kiểm soát tổng chi phí cuối cùng: Một số chi phí phát sinh như phí bảo trì, phí quản lý hoặc các khoản phụ thu khác có thể được chủ đầu tư đưa ra trong quá trình thanh toán, khiến tổng chi phí cuối cùng cao hơn dự tính ban đầu.

3. Ai nên chọn thanh toán theo tiến độ?

• Người có nguồn tài chính chưa đủ lớn để thanh toán một lần.

• Người muốn giảm áp lực tài chính và phân bổ đều chi phí trong thời gian dài.

• Người muốn theo dõi tiến độ và chất lượng dự án để hạn chế rủi ro.

• Người có kế hoạch vay ngân hàng để trả góp.

II. Thanh toán một lần

1. Ưu điểm của thanh toán một lần

• Nhận được ưu đãi giá tốt hơn: Thông thường, chủ đầu tư sẽ đưa ra các ưu đãi giảm giá, chiết khấu hấp dẫn hoặc hỗ trợ các chi phí liên quan dành cho khách hàng thanh toán một lần. Đây là cách chủ đầu tư khuyến khích khách hàng đóng tiền nhanh, giúp họ có nguồn vốn nhanh chóng để triển khai dự án. Ví dụ, mức chiết khấu có thể từ 3-10% tổng giá trị căn hộ, giúp người mua tiết kiệm hàng trăm triệu đồng với căn hộ giá trị lớn.
• Tránh chi phí lãi vay và các phí phát sinh: Thanh toán một lần giúp người mua tránh được các khoản chi phí phát sinh từ việc vay ngân hàng như lãi suất vay, phí thẩm định, bảo hiểm khoản vay hoặc các khoản phí trả góp khác. Điều này giúp giảm tổng chi phí sở hữu căn hộ, đặc biệt khi lãi suất vay hiện nay có thể khá cao.
• Thuận tiện và nhanh chóng trong thủ tục pháp lý: Khi người mua thanh toán một lần, thủ tục pháp lý về chuyển nhượng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và sở hữu căn hộ (sổ hồng) được tiến hành nhanh chóng, tạo điều kiện cho người mua yên tâm sở hữu và sử dụng tài sản.
• Tăng sức mạnh thương lượng với chủ đầu tư: Với nguồn vốn dồi dào và khả năng thanh toán nhanh, người mua dễ dàng đàm phán các điều khoản hợp đồng như vị trí căn hộ tốt hơn, miễn phí dịch vụ hoặc hỗ trợ chi phí chuyển nhượng, góp phần nâng cao giá trị căn hộ trong mắt khách hàng.

2. Nhược điểm của thanh toán một lần

• Áp lực tài chính lớn, cần chuẩn bị nguồn vốn lớn: Thanh toán một lần đòi hỏi người mua phải có sẵn một số tiền rất lớn ngay từ đầu. Điều này có thể gây áp lực tài chính đáng kể, đặc biệt với những người chưa tích lũy đủ vốn hoặc đang có nhiều kế hoạch chi tiêu, đầu tư khác. Việc rút ra một khoản tiền lớn có thể làm giảm tính thanh khoản và khả năng dự phòng tài chính trong tương lai.
• Rủi ro về dự án khi chưa hoàn thiện: Khi thanh toán toàn bộ trước khi dự án hoàn thành, người mua phải chấp nhận rủi ro về tiến độ xây dựng, chất lượng công trình và pháp lý dự án. Nếu chủ đầu tư chậm bàn giao nhà hoặc xảy ra tranh chấp pháp lý, người mua khó có cơ hội đòi lại hoặc điều chỉnh hợp đồng, dẫn đến mất vốn hoặc thiệt hại lớn.
• Mất cơ hội sử dụng vốn linh hoạt: Số tiền lớn đã đóng một lần sẽ không thể được sử dụng cho các mục đích khác như đầu tư chứng khoán, gửi tiết kiệm, kinh doanh hoặc chi tiêu cá nhân. Điều này đồng nghĩa với việc mất đi cơ hội gia tăng thu nhập hoặc sử dụng vốn cho các mục đích quan trọng khác.
• Khó khăn trong việc điều chỉnh khi có thay đổi: Khi đã thanh toán toàn bộ, nếu có bất kỳ thay đổi nào từ phía chủ đầu tư hoặc người mua muốn điều chỉnh hợp đồng (ví dụ thay đổi thiết kế, diện tích căn hộ), việc này thường khó khăn hơn so với thanh toán theo tiến độ, do đã cam kết và chuyển giao gần như toàn bộ số tiền.

3. Ai nên chọn thanh toán một lần?

• Người có nguồn tài chính dư dả, không lo áp lực tài chính: Có thể thanh toán ngay số tiền lớn mà không ảnh hưởng tới kế hoạch tài chính khác.

• Người muốn nhận ưu đãi chiết khấu hấp dẫn: Tận dụng chính sách ưu đãi của chủ đầu tư để tiết kiệm chi phí.

• Người tin tưởng tuyệt đối vào uy tín và tiến độ của chủ đầu tư: Giảm thiểu rủi ro liên quan đến dự án.

• Người muốn nhanh chóng sở hữu và sử dụng căn hộ: Tránh vướng mắc thủ tục thanh toán nhiều đợt và rút ngắn thời gian nhận nhà, sở hữu tài sản.

III. Nên chọn phương án nào?

1. Cân nhắc về khả năng tài chính

• Nếu bạn có nguồn vốn lớn, ổn định và không muốn chịu thêm chi phí lãi vay thì thanh toán một lần là lựa chọn hợp lý: Thanh toán một lần giúp bạn tiết kiệm chi phí lãi vay, nhận được ưu đãi chiết khấu và nhanh chóng sở hữu căn hộ.

• Nếu nguồn vốn hạn chế hoặc bạn muốn duy trì dòng tiền linh hoạt thì thanh toán theo tiến độ là giải pháp tối ưu hơn: Thanh toán theo tiến độ giúp bạn chia nhỏ khoản thanh toán, giảm áp lực tài chính và có thể tận dụng vốn cho các mục đích khác.

2. Đánh giá mức độ rủi ro bạn có thể chấp nhận

• Bạn chấp nhận rủi ro thấp, ưu tiên an toàn pháp lý và kiểm soát chất lượng dự án: Thanh toán theo tiến độ cho phép bạn kiểm tra tiến độ, chất lượng và các vấn đề pháp lý trước khi tiếp tục thanh toán. Đây là cách hạn chế rủi ro tối ưu.

• Bạn tin tưởng tuyệt đối vào uy tín chủ đầu tư và dự án đã hoàn thiện hoặc gần hoàn thiện: Thanh toán một lần sẽ là lựa chọn phù hợp, giúp bạn nhận ưu đãi tốt và sở hữu nhanh.

3. Mục đích sử dụng căn hộ

• Mua để ở lâu dài và muốn yên tâm sở hữu: Thanh toán một lần giúp bạn nhanh chóng nhận nhà và sổ hồng, tránh vướng mắc thủ tục nhiều lần.

• Mua để đầu tư hoặc chưa cần nhà gấp: Thanh toán theo tiến độ giúp bạn linh hoạt trong tài chính, giảm rủi ro và có thể dễ dàng điều chỉnh nếu thị trường biến động.

4. Thời gian và tiến độ dự án

• Dự án đã hoàn thiện hoặc sắp bàn giao: Thanh toán một lần có thể là lựa chọn tốt vì bạn sẽ nhận nhà ngay và hạn chế rủi ro kéo dài.

• Dự án mới xây dựng, thời gian bàn giao dài: Thanh toán theo tiến độ giúp bạn kiểm soát rủi ro, theo dõi tiến độ và giảm thiểu áp lực tài chính.

5. Lời khuyên tổng quát

1. Đánh giá kỹ khả năng tài chính cá nhân và gia đình

• Xác định tổng nguồn vốn hiện có: Trước khi quyết định, bạn cần biết rõ bạn có thể chi trả bao nhiêu tiền mặt hoặc vốn tự có để lựa chọn phương án phù hợp. Nếu bạn có nguồn vốn lớn và ổn định, thanh toán một lần sẽ có lợi về chi phí. Ngược lại, nếu nguồn vốn hạn chế hoặc cần giữ vốn để dự phòng, thanh toán theo tiến độ là lựa chọn hợp lý hơn.

• Dự trù chi phí phát sinh và dự phòng: Ngoài số tiền mua căn hộ, bạn cần dự trù thêm các khoản chi phí khác như thuế, phí chuyển nhượng, phí quản lý, chi phí sửa chữa phát sinh,… đồng thời luôn có một khoản dự phòng tài chính để đảm bảo khả năng ứng phó khi có rủi ro hoặc thay đổi kế hoạch.

2. Tìm hiểu kỹ thông tin về dự án và chủ đầu tư

• Đánh giá uy tín chủ đầu tư: Chọn dự án của chủ đầu tư uy tín, có kinh nghiệm, đã hoàn thành nhiều dự án tương tự, giúp giảm thiểu rủi ro về tiến độ và pháp lý. Bạn nên tìm hiểu thông qua các kênh như trang web chính thức, phản hồi của khách hàng trước, hoặc qua các đơn vị môi giới uy tín.

• Kiểm tra tiến độ thi công: Nên tham quan thực tế công trình, theo dõi tiến độ xây dựng để chắc chắn dự án có thể bàn giao đúng hạn.

• Xác minh pháp lý dự án: Kiểm tra các giấy tờ pháp lý quan trọng như giấy phép xây dựng, sổ đỏ/sổ hồng, các giấy tờ liên quan đến quyền sử dụng đất, hồ sơ môi trường,… để tránh mua phải dự án có tranh chấp hoặc chưa đầy đủ pháp lý.

3. So sánh kỹ các ưu đãi và điều kiện thanh toán

• Nghiên cứu chính sách ưu đãi: Chủ đầu tư thường có nhiều chính sách ưu đãi khác nhau cho từng hình thức thanh toán (ví dụ chiết khấu khi thanh toán một lần, hỗ trợ vay ngân hàng khi trả góp,…). Bạn cần tổng hợp và so sánh kỹ các ưu đãi để lựa chọn phương án có lợi nhất.

• Đọc kỹ điều kiện hợp đồng: Đảm bảo hiểu rõ các điều khoản về tiến độ thanh toán, mức phạt khi chậm thanh toán, quyền lợi và nghĩa vụ khi thanh toán không đúng hạn để tránh mất quyền lợi hoặc phát sinh tranh chấp.

4. Cân nhắc mục đích mua căn hộ và kế hoạch sử dụng

• Mua để ở lâu dài: Nếu bạn dự định sử dụng căn hộ lâu dài và muốn ổn định cuộc sống, thanh toán một lần giúp bạn nhanh chóng sở hữu nhà, tránh phải lo lắng nhiều về tiến độ thanh toán và lãi vay.

• Mua để đầu tư hoặc chưa cần ở ngay: Nếu bạn mua căn hộ với mục đích đầu tư, hoặc chưa cần nhận nhà ngay, thanh toán theo tiến độ giúp bạn giảm áp lực tài chính, giữ dòng tiền linh hoạt và dễ dàng điều chỉnh kế hoạch nếu thị trường biến động.

5. Tham khảo ý kiến chuyên gia và những người có kinh nghiệm

• Tư vấn pháp lý và tài chính: Trước khi ký hợp đồng, nên tham khảo ý kiến luật sư hoặc chuyên gia tài chính để được giải thích rõ các điều khoản phức tạp, giúp bạn tránh những rủi ro pháp lý.

• Học hỏi kinh nghiệm thực tế: Trao đổi với những người đã mua căn hộ tại dự án hoặc các chuyên gia môi giới có uy tín để có góc nhìn thực tế và khách quan về dự án cũng như phương thức thanh toán.

6. Theo dõi sát sao tiến độ thanh toán và tiến độ dự án

• Không nên thanh toán quá sớm hoặc vượt quá tiến độ thực tế: Thanh toán theo tiến độ giúp bạn đảm bảo số tiền bỏ ra đúng với giá trị thực tế của dự án đang được xây dựng, tránh bị mất tiền khi dự án gặp trục trặc.

• Giữ lại chứng từ thanh toán: Lưu giữ đầy đủ hóa đơn, hợp đồng, biên lai thanh toán để làm bằng chứng khi cần giải quyết tranh chấp hoặc làm thủ tục hành chính liên quan.